Pneumokoki (Streptococcus pneumoniae) to bakterie nazywane również dwoinkami zapalenia płuc. Zwykle osiedlają się w nosie lub gardle nie wywołując objawów chorób u osób zdrowych. Są powszechnie występującymi patogenami, które jednocześnie stanowią jedne z najgroźniejszych patogenów bakteryjnych człowieka. Sprawdź, co warto o nich wiedzieć!
Czy pneumokoki zagrażają życiu?
I tak, i nie. Zarówno dzieci, jak i dorośli mogą być nosicielami pneumokoków, lecz pozostawać przy tym zupełnie zdrowi. W niesprzyjających warunkach wywołują jednak choroby i to poważne. Największe zagrożenie ciężkim przebiegiem zakażeń pneumokokami obejmuje dzieci do ukończenia 5 roku życia, a zwłaszcza te przed ukończeniem 2 roku życia. To właśnie u małych dzieci pneumokoki często wywołują zapalenie ucha środkowego, zatok obocznych nosa, płuc, a także zapalenie opon mózgowych i sepsę.
Choroby mogą mieć ciężki przebieg, a sepsa wywołana pneumokokami aż u 18% dzieci poniżej 2 roku życia kończy się śmiercią.
Objawy zakażenia pneumokokami
Objawy zakażenia pneumokokami mogą być różne, w zależności od choroby, którą wywołały. Przy zapaleniu opon mózgowych obserwuje się zwykle pojawiające się nagle:
wysoką gorączkę;
bóle głowy;
wymioty;
sztywność karku;
przeczulicę skóry (nadwrażliwość na dotyk),
nadwrażliwość na światło;
zaburzenia i utratę świadomości.
Leczenie przy zakażeniu pneumokokami
Przy zakażeniu pneumokokami stosuje się leczenie przyczynowe – należy jak najszybciej wyeliminować bakterię z organizmu. Konieczna jest hospitalizacja, a pacjentom podaje się w szpitalu dożylnie antybiotyk, jeszcze przed potwierdzeniem diagnozy. Jeśli antybiotyk został dobrze dobrany i u chorego następuje poprawa, zwykle po 3 dobach potwierdza się zarówno zakażenie pneumokokami, jak i skuteczność antybiotyku. Kiedy nie obserwuje się poprawy mimo potwierdzenia zakażenia pneumokokami i podania antybiotyku – zmienia się antybiotyk.
Czy można uniknąć pneumokoków?
Samych pneumokoków nie da się uniknąć, ponieważ znajdują się w każdym środowisku, a kontakt z nimi może mieć każdy. Da się jednak z powodzeniem uniknąć groźnych konsekwencji zakażeń pneumokokowych dzięki szczepieniom. Od 2017 r. szczepionka przeciw pneumokokom jest obowiązkowa dla dzieci urodzonych w tym roku i latach późniejszych.
Szczepieniu mogą się poddać dobrowolnie również starsze dzieci i dorośli, choć pneumokoki nie stanowią zwykle znacznego zagrożenia dla zdrowych organizmów powyżej 5 roku życia. Groźne stają się ponownie dla seniorów, a także osób młodszych, które obarczone są ryzykiem ciężkiego zakażenia pneumokokowego, m.in. przewlekle chorych na niedobory odporności, z chorobami układu krążenia i serca, z wadami czaszki oraz mózgu czy cierpiących na choroby płuc i wątroby.
