Według badań przeprowadzonych przez TNS około 56% Polaków włada co najmniej jednym językiem obcym. W pierwszej trójce języków którymi posługują się Polacy są angielski, rosyjski i niemiecki. Mniejszą popularnością cieszy się słownictwo krajów śródziemnomorskich. Nauka hiszpańskiego, francuskiego i włoskiego jest w Polsce raczej rzadkością. Spośród licznych metod mających nas nauczyć biegłego posługiwania się językiem, ciężko wybrać te o największej skuteczności. W wyborze odpowiedniej może pomóc jednak poznanie funkcjonowania naszego mózgu.
W jaki sposób działa pamięć?
Na przestrzeni ostatnich lat zdobyto wiele nowych informacji na temat funkcjonowania mózgu człowieka. Jest to narząd zbudowany ze 100 miliardów neuronów połączonych ze sobą za pomocą tzw. połączeń synaptycznych. Na każdym neuronie może być ich nawet kilka tysięcy. Obrazowo można przyjąć, że właśnie te połączenia to nasza pamięć. W procesie uczenia się nowych słów, ich znaczenia, wymowy dochodzi do powstawania nowych połączeń, co określa się mianem plastyczności synaptycznej. Krótko mówiąc pamięć jest procesem tworzenia całości z fragmentów, które znajdują się w różnych częściach mózgu.
Jak nauka języka wpływa na mózg?
Badania przeprowadzone przez szwedzkich naukowców potwierdziły wpływ nauki języka obcego na mózg człowieka. Testy obejmowały dwie grupy osób, tj. rekrutów wojskowych, którzy uczyli się języków obcych oraz studentów medycyny, którzy przyswajali inną wiedzę. Po 3 miesiącach na podstawie wykonanych badań MRI stwierdzono, że w grupie uczącej się języków zaszły zmiany w strukturze mózgu. Zaobserwowano zmiany w hipokamie i części kory mózgowej odpowiedzialnej za przyswajanie nowych słów, pamięć, myślenie i świadomość. W grupie kontrolnej studentów medycyny takich zmian nie zauważono.
Wyniki tego eksperymentu są dobrym potwierdzeniem tezy, iż choroba Alzheimera występuje dużo później u osób znających więcej niż jeden język. Dodatkowo powyżej opisane zmiany w strukturze mózgu wpływają na lepszą pamięć, zdolność jasnego i szybkiego myślenia w starszym wieku.
Dobra wiadomość jest taka, że każdy niezależnie od wieku może doszkolić swoje umiejętności językowe. Faktem jest, że małe dzieci mają większą łatwość przyswajania nowych słówek, jednak rejony odpowiedzialne za zdolności językowe w mózgu każdego człowieka są na tyle plastyczne, że języków można uczyć się w każdym wieku.
O czym pamiętać ucząc się języka?
Nie ma jednej uniwersalnej nauki języka, która będzie skuteczna dla wszystkich. Jednak warto wykorzystać kilka zasad, dzięki którym nauka hiszpańskiego, czy też chińskiego nie będzie zadaniem niemożliwym do wykonania.
Mózg zapamiętuje informacje, które oceni jako przydatne. Istnieje więc większa szansa, że zapamiętamy te rzeczy, które wywołują reakcję emocjonalną. Tylko silny bodziec wpływa na tworzenie mocnych powiązań między neuronami, co skutkuje powstaniem trwałych wspomnień. Dlatego wkuwanie słówek nie jest dobrym sposobem na skuteczne zapamiętywanie.
Na podstawie badań udowodniono także, że ćwiczenia fizyczne mogą wpływać na aż 2-3 krotny wzrost produkcji neuronów w mózgu. Dodatkowo odpowiednie krążenie krwi zapewnia odżywienie nowych komórek, które potrzebują energii, aby przesyłać między sobą bodźce podczas nauki. Nie można zapominać także o regeneracji. Mózg w czasie snu ponownie odtwarza silne bodźce tak, aby wzmocnić powiązania między neuronami. Dlatego, aby uczyć się efektywnie należy przeznaczyć odpowiednią ilość czasu zarówno na sama naukę, jak i aktywność fizyczną i sen.
Artykuł powstał we współpracy ze szkołą języków obcych AlfaDirect, organizującą kurs angielskiego w Poznaniu.
Znam osobę, która w wieku ponad 50 lat nauczyła się języka obcego od podstaw. I to na poziomie pozwalającym na zdanie egzaminu na poziomie 2C.
Moja mama właśnie się uczy angielskiego. Namawiałam ją na jakieś zajęcia, aby nie siedziała non stop w domu. Bo było z nią coraz gorzej. Teraz jest osobą pełna życia, chodzi na spotkania z poznanymi na grupie osobami.